Kilercibaşı Ne Demek?

Has Aşçıbaşı Ahmet Özdemir

 

Kiler, Osmanlı saray mutfağında çoğunlukta mutfak deposu anlamında kullanılır. Daha önceden alınmış olan gıda maddelerinin depolandığı ve kilit altında tutulduğu yer anlamındadır. Osmanlı Saray Mutfağı Teşkilatı içerisinde en önemli mutfak deposunun yada depolarının başındaki sorumlu kişiye verilen isimdir.

 

Kilercibaşı 'nın denetiminde olan Matbah-ı Âmire Emini tarafından alınan tüm gıda malzemeleri bu depoya kullanım süreleri dikkate alınarak istiflenir ve bu kayıtlar mutfak masraf defterlerine işlenir.

 

Osmanlı saray mutfağında gıda depoları birden fazladır. Mutfak depolarının bazılarından bahsedecek olursak; Et ve et ürünleri, Süt ve süt ürünleri, Hububat çeşitleri, Un çeşitleri, Sebze çeşitleri, Kanatlı hayvanlar ve kuş çeşitleri, Meyve çeşitlerinin saklandığı kiler' ler diyebiliriz.

 

Bu ürünler her ne kadar günlük alımlar yapılsa da depolandıkları yerler ayrıdır. Tüm gıda ürünlerinin kendi gruplarına göre depolandığı ve saklama koşullarının oluşturulduğu yerlerin de sorumlu tutulduğu kişi Kilercibaşıdır. Kiler teşkilatlanmasında iç kiler ve dış kiler olarak iki kiler grubu bulunurdu.

 

16. Yy. Son çeyreğinde Kilercibaşı 'na bağlı 200 kilerci ve altmış dört Şagirt bulunmaktaydı. Mutfak personellerinin idaresiyle ilgili yetkiler ve tayinler için yetki kilercibaşı'na ait idi.

 

Not: 

Aynı tanımı bundan altı gün önce yani 23 Temmuz 2021 tarihinde "wikipedia" web sitesine Osmanlı Saray Teşkilatında "Kilercibaşı" olarak kaydettiğimi belirtmek isterim.